Historia
Zbiory historyczne obejmują następujące kategorie zabytków: dokumenty pergaminowe, akta i rękopisy, starodruki, książki i broszury, zabytki cechowe, zabytki górnicze, kartografię, prasę, militaria, sztandary i chorągwie, afisze i plakaty, banknoty i numizmaty, odznaczenia i medale, ikonografię, fotografie.
Największy przyrost liczby zbiorów historycznych miał miejsce w pierwszym okresie istnienia placówki, w latach 1905-1922. Gliwickie muzeum, któremu nadano status górnośląskiego, gromadziło wówczas z akceptacją sąsiednich miast, organizacji społecznych i religijnych, pamiątki związane z całym Górnym Śląskiem.
Główną część stworzonej w tamtym czasie kolekcji historycznej stanowiły militaria, w tym elementy uzbrojenia i wyposażenia wojskowego. Inną dużą grupą były zabytki cechowe z XVIII do XIX w. a także pamiątki związane z wykonywaniem władzy przez samorząd wiejski i miejski na Górnym Śląsku w minionych wiekach.
Unikalną częścią zbiorów historycznych są judaica związane ze społecznością górnośląskich Żydów, zachowane częściowo z powodu zniszczeń dokonanych w czasach hitleryzmu. Z przedwojennych zbiorów zachowały się obiekty kwalifikowane obecnie jako polskie, np. skrzynki cechowe z napisami w języku polskim.
Znaczące miejsce wśród zbiorów historycznych zajmuje ikonografia Gliwic i Górnego Śląska, reprezentowana przez malarstwo, grafikę, rysunek i fotografie, stanowiące dokumentację Górnego Śląska w pierwszych dekadach XX w., w tym obrazujące rozwój tutejszego przemysłu ciężkiego.
W powojennych latach do zbiorów trafiały pamiątki po polskich działaczach narodowych: z Gliwic i powiatu gliwicko-toszeckiego, obiekty związane z okresem powstań śląskich i plebiscytu na Górnym Śląsku. Są wśród nich fotografie związane z życiem polskiej społeczności w Gliwicach i powiecie w latach 20-tych i 30-tych XX w., m.in. portrety działaczy, polskie sztandary, książki, czasopisma, ulotki.
W ostatnich latach (2003-2008) drogą zakupów i darów znacząco, o ok. 40 procent, wzbogacone zostały zbiory historyczne. Powiększył się zbiór kartograficzny a także liczba obiektów ilustrujących dzieje miasta w latach 20-tych i 30-tych XX w. oraz w okresie PRL. Znacząco powiększył się zbiór ikonografii miasta o pocztówki z czasu między 1895 a 1945 rokiem a także fotografie i pocztówki z okresu Polski Ludowej.
Oprac. na podstawie mat. D.Recława
Kierownik Działu
Kontakt
ul. Pod Murami 2
44-100 Gliwice
tel. 32 230 95 47
dreclaw@muzeum.gliwice.pl
Powiązane artykuły
![Tytul](/images/upload/Zbiory_dzialy/historia/suknie-balowe-222x294_articleSmall.jpg)
Artykuł
Zbiory- „Der Bazar – gazeta dla pań”
![Tytul](/images/upload/Zbiory_dzialy/historia/www_010_articleSmall.jpg)
Artykuł
Dział Historii i jego zbiory
Powiązane wystawy
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2015/10_pazdziernik/17_swiat_japonskich_rycerzy/IMG_7756_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Świat japońskich rycerzy
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2015/06_czerwiec/18_70_lat_piasta_gliwice/gimp2_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
70 lat Piasta Gliwice
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2015/02_luty/14_rzecz_o_szlachcie_polskiej/gimp111-918x339_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Rzecz o szlachcie polskiej
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2013/12_grudzien/13_nowiny/Joanna-Puchalik-w-sukni-balowej-na-turniurze-Anna-Kulczyk-w-sukni-princesse-Sonia-Ogaza-w-sukni-balowej-na-krynolinie-fot.-W.-Turkowski-600x400_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Nowiny Paryzkie. Garderoba XIX-wiecznej elegantki
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2013/06_czerwiec/16_schonwald/Schonwald_-_fragment_haftu_Copy_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Schönwald – wieś z przeszłości
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2013/03_marzec/08_w_kregu/od-lewej-Piotr-WAgliAski-WAodzimierz-Bijak-MikoAaj-Pac-Pomarnacki-Jan-KAapyta-gimp_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
W kręgu gliwickiej szermierki
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2013/01_styczen/25_ksiaze/poniatowski_plakat_druk111_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Książę Józef Poniatowski i jego epoka
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2012/05_maj/19_suknia/serfenta_7_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Suknia pani Chrambach
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2012/01_styczen/13_dziejopisarze/Historia-miasta-Gliwice-okAadka-236x265_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Dziejopisarze na Zamku Piastowskim
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2011/09_wrzesien/23_z_dziejow/Fotografia-grupowa-uczestnikAw-obozu-w-Aomnicy-w-1982-r.1-600x417_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
Z dziejów gliwickiego harcerstwa
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2011/03_marze/01_90_rocznica_plebiscytu_i_iii_powstania_slaskiego/Sztandar-gliwcko-toszeckiego-pulku-powstancow-ufundowany-w-1929-r-przez-uchodzcow-z-Gliwic-11-600x594_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
90. rocznica plebiscytu i III Powstania Śląskiego
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2021/05_maj/07_100lecie/DowAdztwo_7pp_potem_4pp_gliwickiego_im._S._Batorego_w_Arodku_oznaczony_krzyAykiem_siedzi_jego_szef_StanisAaw_Mastalerz_1921_Muzeum_GArnoAlAskie_w_Bytomiu_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa
100-lecie plebiscytu i Trzeciego Powstania Śląskiego
![Tytul](/images/upload/Wystawy/2021/07_lipiec/06_zolnierzyki_zamek_piastowski/20210706_123933_exhibitionMedium.jpg)
Wystawa