Najbliższe wydarzenia w Dom Pamięci Żydów Górnośląskich
Coś więcej...
Skarbnica Wiedzy - zapraszamy do współtworzenia...
09 listopada 2020 - 31 stycznia 2025
Nie przegap!, Archiwum wydarzeń
Synagogi na Górnym Śląsku. Spotkanie z...
23 lutego 2022 - 23 grudnia 2024 godz. od 11:00 do 13:00
Dla wszystkich, Nie przegap!, Coś więcej...
Josef Grabowski – kantor gliwickiej synagogi
17 września - 30 listopada 2024 godz. od 13:30 do 16:00
Wykłady, Nie przegap!, Uwaga!, Coś więcej...
Znaki w przestrzeni. Na zawsze?
czwartek, 17 października 2024 godz. od 17:00 do 18:30
Dom Pamięci Żydów Górnośląskich
Misją Domu Pamięci Żydów Górnośląskich, oddziału Muzeum w Gliwicach, jest badanie i upamiętnianie historii Żydów na Górnym Śląsku. Dom Pamięci jest także przestrzenią dialogu między kulturami, religiami oraz narodami, miejscem spotkań oraz prowadzenia debat o historii i jej wpływie na teraźniejszość. To miejsce wymiany myśli, nieskrępowanej dyskusji i odkrywania nowego poprzez obcowanie z wielowiekowym dziedzictwem.
W Domu Pamięci czeka na gości jedyna w regionie, stała wystawa „Żydzi na Górnym Śląsku”, ukazująca dzieje, znaczenie i wkład społeczności żydowskiej w rozwój Górnego Śląska od średniowiecza do współczesności. Wystawę uzupełnia bogata oferta edukacyjna adresowana zarówno do młodzieży szkolnej, jak i dorosłych oraz rodzin z dziećmi. Dom Pamięci jest domem otwartym.
Myśląc o Domu Pamięci Żydów Górnośląskich nie można zapominać o pierwotnej funkcji jaką niegdyś pełnił budynek dzisiejszego muzeum. Był to żydowski dom przedpogrzebowy wzniesiony przy żydowskim cmentarzu. Jest miejscem zadumy o życiu i śmierci, o przemijaniu i odradzaniu, o pamięci i zapominaniu.
Historia obiektu
Budynek został wzniesiony jako dom przedpogrzebowy przy nowym cmentarzu żydowskim, powstałym w latach 1902–1903. Zaprojektował go Max Fleischer, słynny wiedeński architekt, zgodnie z wytycznymi religijnymi dla miejsca, gdzie przygotowywano zmarłego do ostatniej drogi. Wykonawcą była firma budowlana Juliusa Scheera z Gliwic. Otwarcie cmentarza wraz z domem przedpogrzebowym odbyło się 15 listopada 1903 r.
Dom przedpogrzebowy składał się z trzech głównych części: centralnej – reprezentacyjnej sali modlitewnej z wyjściem bezpośrednio na cmentarz, kostnicy – gdzie przygotowywano zmarłego do pochówku zgodnie z przepisami religii żydowskiej, oraz mieszkania stróża.
Do II wojny światowej zarówno cmentarz, jak i obiekt pełniły swoją pierwotną funkcję. Podczas wojny budynek był magazynem wojskowym, nie uległ jednak zniszczeniu. Po 1945 r. cmentarz i dom przedpogrzebowy użytkowała powojenna Gmina Żydowska, działająca w Gliwicach, w części bocznej zaś znajdowało się mieszkanie dozorcy. Z czasem z domu przestano korzystać i zaczął on popadać w ruinę.
W 2003 r. został wpisany do rejestru zabytków, a w 2007 r. Gmina Żydowska przekazała go Miastu Gliwice. W 2012 r. prezydent miasta podjął decyzję o odrestaurowaniu dawnego żydowskiego domu przedpogrzebowego i przekształceniu go w oddział Muzeum w Gliwicach, któremu nadano nazwę Dom Pamięci Żydów Górnośląskich. Rewitalizację zabytkowego obiektu sfinansowano w całości z budżetu Miasta Gliwice.
Aktualne wystawy
Żydzi na Górnym Śląsku
środa, 16 października 2024