28 kwietnia (piątek) 2022, godz. 17.00

Kobiety jako liderki w podziemiu żydowskim w czasie Zagłady
Spotkanie z Avihu Ronenem


„Te bohaterskie dziewczyny - Chajka i Frumka – to temat, który woła o pióro wielkiego pisarza. Odważnie przemierzają miasta i miasteczka Polski. Mają przy sobie „aryjskie” papiery identyfikujące je jako Polaki lub Ukrainki. Jedna z nich nosi nawet krzyż, z którym nigdy się nie rozstaje, chyba że w getcie. Każdego dnia są w śmiertelnym niebezpieczeństwie”.
Emanuel Ringelblum, 1942 r.

Co wiemy o kobietach, które walczyły w gettach? Jak ich działania mogły podjąć w nierównej walce o wolność i godność? Jaka była ich rola w tworzeniu się Żydowskiego Ruchu Oporu w okupowanej Polsce? Dlaczego nie chciały zostać zapomniane?
 
Zapraszamy na spotkanie z historykiem Avihu Ronenem, który opowie o bojowniczkach przez lata pozostających w cieniu ich towarzyszy i partnerów. Kurierki, jak je nazywano, działały w całej Polsce i przemieszczały się między gettami przemycając informacje, broń, pieniądze, prasę. Ich zdumiewająca odwaga, determinacja i chęć życia sprawiają, że historia bojowniczek potrzebuje opowiedzenia od nowa.
 
Avihu Ronen przywoła źródła historyczne, pamiętniki bohaterek, dokumenty, fotografie oraz wiele nieznanych relacji dotyczących działalności kobiet w gettach i poza nimi w czasie drugiej wojny światowej. Opowie o historii swojej matki Chajki Klinger z Będzina, a także Gusty Dawdison, Cywi Lubetkin, Haiki Grossman, Frumki Płotnickiej oraz wielu innych. Wspomnijmy historie Żydów walczących w gettach w Warszawie, Będzinie, Sosnowcu, czy Białymstoku w 80. rocznicę ich ostatecznej likwidacji.
 
Avihu Ronen jest emerytowanym profesorem Kolegium Akademickiego Tel Hai i Uniwersytetu w Hajfie. Jest drugim synem Chajki Klinger – działaczki Żydowskiej Organizacji Bojowej w Zagłębiu Dąbrowskim. Ronen jest autorem wielu książek i szeregu artykułów dotyczących żydowskich ruchów młodzieżowych i żydowskiego ruchu oporu podczas Holokaustu. Książka Ronena „Skazana na życie. Pamiętniki i życie Chajki Klinger” (Tel Awiw 2011), została przetłumaczona i wydana w języku polskim przez Żydowski Instytut Historyczny w 2021 roku. Avihu Ronen jest laureatem Międzynarodowej Nagrody Książkowej Yad Vashem za badania nad Holokaustem. Redagował także angielską i polską wersję pamiętników swojej matki „Pamiętniki Chajki Klinger” („Zagłada Żydów. Materiały studyjne”, 2013). Mieszka w Tel Avivie.
Spotkanie będzie tłumaczone z języka angielskiego na język polski.  

Spotkanie prowadzone będzie w języku angielskim, tłumaczyć będzie Tomek Grząślewicz.
 

fot. fragment "Dzienników" Chajki Klinger (arch. The Ghetto Fighters' House)

Na wszystkie spotkania wstęp jest bezpłatny. Ilość miejsc jest ograniczona.