„Pokaz zamknięty” - wystawa, jaką Zdzisław Beksiński, Jerzy Lewczyński i Bronisław Schlabs otworzyli 20 czerwca 1959 roku w siedzibie Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego, przeszła do legendy. W 2019 roku, w którym minęło 60 lat od słynnego "Pokazu…", Czytelnia Sztuki – Muzeum w Gliwicach zorganizowało ekspozycję przywołującą twórczość nieformalnej grupy trzech artystów, której działania w istotny sposób wpłynęły na myślenie o miejscu i roli fotografii w sztuce. Wystawie towarzyszyło dwudniowe sympozjum naukowe, które odbyło się w Czytelni Sztuki w dniach 18 i 19 czerwca. Nakładem Muzeum w Gliwicach w Serii Czytelnia Sztuki właśnie ukazuje się zbiór referatów, jakie zostały wygłoszone w jego ramach. Redaktorem publikacji jest Krzysztof Jurecki. We „Wstępie” zbioru pisze on: „Wspólnie z dyrektorem Muzeum w Gliwicach Grzegorzem Krawczykiem do sympozjum pt. <Fotografia czy antyfotografia> zaprosiliśmy specjalistów zain­teresowanych historią fotografii polskiej lat 50 . XX wieku . Sympozjum towa­rzyszyło wystawie <Fotografia czy antyfotografia? Zdzisław Beksiński, Jerzy Lewczyński, Bronisław Schlabs – 60-lecie Pokazu zamkniętego> (10.05–5.07.2019) .Historia polskiej fotografii lat 50. wydaje się obszarem określonym badaw­czo, gdzie realizm socjalistyczny po 1956 roku ustąpił miejsca nowoczes­nemu reportażowi oraz tradycji awangardowej, która zdominowała dyskurs artystyczny fotografii. (…) Za kilka czy kilkanaście lat przekonamy się, czy teksty zawarte w wydawnic­twie po sympozjum będą cytowane i czy staną się odniesieniem do kolejnych reinterpretacji w niełatwym temacie antyfotografii, której znaczenie, moim zdaniem, będzie rosło wraz z badaniami na temat modernizmu i postmoder­nizmu oraz ustaleniem ich jakże płynnych granic. Sympozjum i opublikowane materiały są też poniekąd zachętą i wyzwa­niem dla polskich muzeów posiadających najważniejsze kolekcje fotograficzne (Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Foto­grafii w Krakowie) oraz dla uniwersytetów i ASP do podjęcia badań historii i współczesności fotografii polskiej, gdyż takich profesjonalnych sympozjów wciąż brakuje. Stanowią one oczywiście podstawę do opracowania kolejnych – w tym syntetycznych i całościowych – historii. Co dało sympozjum? Pokazało twórczość głównie Beksińskiego i Lewczyń­skiego w różnych, czasem przeciwstawnych wizjach i w konsekwencji interpre­tacjach. Zarysowało też nowy wątek związku lite­ratury i sztuk wizualnych, kryzysu wartości i człowieczeństwa”.

 

 

 

"Fotografia czy antyfotografia?
Materiały z sympozjum naukowego 18 i 19 czerwca 2019 roku, zorganizowanego przez Muzeum w Gliwicach"

Red. Krzysztof Jurecki
Red. językowa i korekta: Anna Zygmanowska
Projekt graficzny i skład: Bogusław Nikonowicz
Wydawca: Muzeum w Gliwicach, 2020
Wydanie pierwsze
ISBN 978­83­958939­0­2