STRONA GŁÓWNA / WYDARZENIA /XXI GLIWICKIE DNI DZIEDZICTWA KULTUROWEGO – „OD STADTWALDU DO ZATORZA”
Osiedle Leśne przy ul. H. Bienka, ok. 1905, zbiory Muzeum w Gliwicach

Osiedle Leśne przy ul. H. Bienka, ok. 1905, zbiory Muzeum w Gliwicach

Dzielnica Leśna (Zatorze) na planie Gliwic z 1750 r., (ź:) Zbiory Staatsbibliothek w Berlinie

Dzielnica Leśna (Zatorze) na planie Gliwic z 1750 r., (ź:) Zbiory Staatsbibliothek w Berlinie

Dzielnica Leśna (Zatorze) na planie Gliwic z 1895 r. (wydany w 1911 r.), (ź:) Archiwum Państwowe Gliwice

Dzielnica Leśna (Zatorze) na planie Gliwic z 1895 r. (wydany w 1911 r.), (ź:) Archiwum Państwowe Gliwice

Granice (na żółto) Dzielnicy Leśnej (Żernik Miejskich, Zatorza), na planie Gliwic z 1929 r. (ź:) Archiwum w Gliwicach

Granice (na żółto) Dzielnicy Leśnej (Żernik Miejskich, Zatorza), na planie Gliwic z 1929 r. (ź:) Archiwum w Gliwicach

Obecne Zatorze jako część Szobiszowic na planie Gliwic z 1951 r., (ź:) Archiwum Państwowe w Gliwicach

Obecne Zatorze jako część Szobiszowic na planie Gliwic z 1951 r., (ź:) Archiwum Państwowe w Gliwicach

Wieża wodna w Dzielnicy Leśnej (Zatorzu), ok. 1899 r. (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Wieża wodna w Dzielnicy Leśnej (Zatorzu), ok. 1899 r. (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Plan rozbudowy osiedli mieszkaniowych pomiędzy obecnymi ulicami: Dąbrowskiego, Poniatowskiego i Okrzei, ok. 1925 r., (ź:) „Deutsche Bauzeitung” nr 49 z 19 VI 1926

Plan rozbudowy osiedli mieszkaniowych pomiędzy obecnymi ulicami: Dąbrowskiego, Poniatowskiego i Okrzei, ok. 1925 r., (ź:) „Deutsche Bauzeitung” nr 49 z 19 VI 1926

Reklama odlewni Alfreda Gutsmanna, 1928, (ź:) Deutschlands Städtebau. Gleiwitz, hrsg. K. Schabik, Berlin-Halensee, 1928

Reklama odlewni Alfreda Gutsmanna, 1928, (ź:) Deutschlands Städtebau. Gleiwitz, hrsg. K. Schabik, Berlin-Halensee, 1928

Fragment wnętrza Centrum Handlowego „Forum”, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Fragment wnętrza Centrum Handlowego „Forum”, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Targ Lipowy przy ul. Lipowej, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Targ Lipowy przy ul. Lipowej, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wejście główne na Stadion GKS „Piast”, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wejście główne na Stadion GKS „Piast”, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Gliwickie Centrum Edukacyjne przy ul. Okrzei, 2023, fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Gliwickie Centrum Edukacyjne przy ul. Okrzei, 2023, fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wieża kościoła pw. Chrystusa Króla po rozbudowie, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wieża kościoła pw. Chrystusa Króla po rozbudowie, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Malowidło z przedstawieniem Chrystusa Króla autorstwa Karla Platzka na ścianie prezbiterium kościoła, 1938 r., (ź:) Archiwum Parafii Chrystusa Króla

Malowidło z przedstawieniem Chrystusa Króla autorstwa Karla Platzka na ścianie prezbiterium kościoła, 1938 r., (ź:) Archiwum Parafii Chrystusa Króla

Budowa kościoła Chrystusa Króla w Gliwicach, 1935 r., (ź:) Archiwum Parafii Chrystusa Króla

Budowa kościoła Chrystusa Króla w Gliwicach, 1935 r., (ź:) Archiwum Parafii Chrystusa Króla

Msza Święta w dniu konsekracji kościoła Chrystusa Króla. Przy ołtarzu kardynal Adolf Bertram, 3 XI 1935 r., (ź:) Archiwum Parafii Chrystusa Króla

Msza Święta w dniu konsekracji kościoła Chrystusa Króla. Przy ołtarzu kardynal Adolf Bertram, 3 XI 1935 r., (ź:) Archiwum Parafii Chrystusa Króla

Wnętrze kościoła Chrystusa Króla. Widok w kierunku prezbiterium i ołtarza głównego, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wnętrze kościoła Chrystusa Króla. Widok w kierunku prezbiterium i ołtarza głównego, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Dawna willa dyrektora fabryki szamotu przy ul. Lipowej, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Dawna willa dyrektora fabryki szamotu przy ul. Lipowej, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Reklama firmy A. & H. Rosner z widokiem willi przy Lindenstrasse 36 (obecnie ul. Lipowej), 1926, (ź:) Gleiwitz. Deutschlands Städtebau Hrsg. K. Schabik, Gleiwitz, 1928

Reklama firmy A. & H. Rosner z widokiem willi przy Lindenstrasse 36 (obecnie ul. Lipowej), 1926, (ź:) Gleiwitz. Deutschlands Städtebau Hrsg. K. Schabik, Gleiwitz, 1928

Piłkarze klubu sportowego Rasensport Vorwaerts Gleiwitz na tle Osiedla Leśnego, (ź:) „Oberschlesien im Bild” z 1924 r.

Piłkarze klubu sportowego Rasensport Vorwaerts Gleiwitz na tle Osiedla Leśnego, (ź:) „Oberschlesien im Bild” z 1924 r.

Piłkarze podczas meczu na Stadionie „Piasta”, 1970 r., (ź:) Archiwum GKS „Piast” Gliwice

Piłkarze podczas meczu na Stadionie „Piasta”, 1970 r., (ź:) Archiwum GKS „Piast” Gliwice

Waldschule (Szkoła Leśna), czyli Szkoła Powszechna nr VIII (obecnie Szkoła Podstawowa nr 18 przy ul. Okrzei), w tle Osiedle Leśne, ok. 1903 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Waldschule (Szkoła Leśna), czyli Szkoła Powszechna nr VIII (obecnie Szkoła Podstawowa nr 18 przy ul. Okrzei), w tle Osiedle Leśne, ok. 1903 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Osiedle Leśne przy ul. H. Bienka oraz fragment budynku Szkoły Leśnej (Waldschule), obecnie SP nr 18 przy ul. Okrzei, 1907 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Osiedle Leśne przy ul. H. Bienka oraz fragment budynku Szkoły Leśnej (Waldschule), obecnie SP nr 18 przy ul. Okrzei, 1907 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Waldschule (Szkoła Leśna) od strony boiska szkolnego z widokiem na baraki dla przesiedleńców z polskiej części Górnego Śląska, ok. 1924 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Waldschule (Szkoła Leśna) od strony boiska szkolnego z widokiem na baraki dla przesiedleńców z polskiej części Górnego Śląska, ok. 1924 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Budowa sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej nr 18, 1966 r., (ź:) Archiwum Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 8

Budowa sali gimnastycznej przy Szkole Podstawowej nr 18, 1966 r., (ź:) Archiwum Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 8

Fasada główna Szkoły Podstawowej nr 18 przy ul. Okrzei, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Fasada główna Szkoły Podstawowej nr 18 przy ul. Okrzei, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Fasada główna Domu Pamięci Żydów Górnośląskich, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Fasada główna Domu Pamięci Żydów Górnośląskich, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Żydowski Dom Przedpogrzebowy, 1903 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Żydowski Dom Przedpogrzebowy, 1903 r., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Żydowski Dom Przedpogrzebowy, 1988 r., fot. R. Respondowski, (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Żydowski Dom Przedpogrzebowy, 1988 r., fot. R. Respondowski, (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Widok ogólny cmentarza żydowskiego przy ul. Okrzei, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Widok ogólny cmentarza żydowskiego przy ul. Okrzei, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Fragment wystawy stałej "Żydzi na Górnym Śląsku", synagogi, 2018 r., fot. R. Łuszczka (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Fragment wystawy stałej "Żydzi na Górnym Śląsku", synagogi, 2018 r., fot. R. Łuszczka (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Kościół pw. Chrystusa Króla (DieChristus-König-Kirche), lata 40. XX w., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Kościół pw. Chrystusa Króla (DieChristus-König-Kirche), lata 40. XX w., (ź:) Zbiory Muzeum w Gliwicach

Kamienica, w której mieszkał w dzieciństwie Horst Bienek, przy ul. H. Bienka 12, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Kamienica, w której mieszkał w dzieciństwie Horst Bienek, przy ul. H. Bienka 12, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wieża ciśnień przy ul. Leśnej, 1988 r., fot. R. Respondowski, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wieża ciśnień przy ul. Leśnej, 1988 r., fot. R. Respondowski, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Przepompownia przy wieży wodnej przy ul. Leśnej, fot. R. Respondowski, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Przepompownia przy wieży wodnej przy ul. Leśnej, fot. R. Respondowski, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wieża wodna przy ul. Leśnej. Detal architektoniczny, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

Wieża wodna przy ul. Leśnej. Detal architektoniczny, 2023 r., fot. L. Węglorz, (ź:) Archiwum Muzeum w Gliwicach

/

XXI Gliwickie Dni Dziedzictwa Kulturowego – „Od Stadtwaldu do Zatorza”

TERMIN 23-24 września 2023
O tym wszystkim opowiemy podczas naszych spotkań w ramach GDDK – Muzeum w Gliwicach przygotowało 14 wycieczek tematycznych, 17 folderów i wykład przedstawiający historię tej dzielnicy, jej wybrane ciekawsze obiekty architektoniczne i inne punkty ważne dla Zatorza. Zapraszamy do zapoznania się z harmonogramem wydarzeń.
 
Patronat honorowy nad XXI Gliwickimi Dniami Dziedzictwa Kulturowego objął Prezydent Miasta Gliwice – Adam Neumann.
 
Koordynatorem tegorocznych XXI GDDK jest Damian Recław, kierownik Działu Historii Muzeum w Gliwicach.
 
 
Już 23 i 24 września 2023 odbędzie się kolejna, dwudziesta pierwsza edycja Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego organizowanych przez Muzeum w Gliwicach. Tegoroczna odsłona wydarzenia poświęcona będzie Zatorzu – dzielnicy miasta, która zdecydowanie zasługuje na lepsze poznanie. Mimo tego, że terytorialnie jest jedną z najmniejszych na mapie Gliwic, to właśnie w jej granicach administracyjnych znajdują się tak charakterystyczne i ważne dla historii, kultury oraz gliwickiej współczesności obiekty jak kościół pw. Chrystusa Króla, Dom Pamięci Żydów Górnośląskich czy Stadion Miejski im. Piotra Wieczorka. Zatorze to teren o mocno przemysłowych korzeniach (w 2 poł. XIX w. powstała tutaj jedna z największych rozrządowych kolei w Europie, przy której zbudowano wielkie Zakłady Naprawy Wagonów i Warsztaty Naprawy Lokomotyw), osiedla robotnicze, ale też secesyjne oraz modernistyczne kamienice. To także „kraina dzieciństwa” jednego z najwybitniejszych śląskich pisarzy – Horsta Bienka i miejsce przenikania się odmiennych kulturalnie i religijnie światów.
 
 
 
Zatorze jest jedną z ważniejszych dzielnic miasta Gliwice, gdyż od najdawniejszych czasów przez jego przyszłe terytorium przebiegały dwa ważne szlaki handlowe (a potem ulice) prowadzące z Gliwic w kierunku Bytomia (do stolicy lokalnego księstwa) i do Tarnowskich Gór (miasta gwarków). Obecnie to ulice: Tarnogórska i Chorzowska. W średniowieczu i czasach nowożytnych większość terenów przyszłego Zatorza stanowiły pola uprawne, a także duży obszar leśny na północy, w tym późniejszy Las Miejski. W tamtym czasie obecne Zatorze wchodziło w skład Szobiszowic i podlegało tamtejszej parafii. Przełomem w dziejach tego obszaru było jego oddzielenie od reszty terenów podmiejskich w Gliwicach Kanałem Kłodnickim i linią kolejową w 1 poł. XIX wieku. Odtąd możemy mówić o tym terenie jako o „zatorzu”, ale wyłącznie w kategorii geograficznej. Faktycznie teren przyszłej Dzielnicy Zatorze należał wtedy do kilku różnych jednostek administracyjnych. Pomimo wspomnianych zmian komunikacyjnych teren przyszłego Zatorza ciągle był jednak słabo zaludniony. Przełomem w tym względzie była dopiero budowa od jego południowej i wschodniej strony linii kolejowych i towarzyszących im warsztatów w 2 połowie XIX wieku. W takich okolicznościach powstała tutaj jedna z największych stacji rozrządowych kolei w Europie, przy której zbudowano wielkie Zakłady Naprawy Wagonów i Warsztaty Naprawy Lokomotyw. Wraz z rozwojem sieci kolejowej i budową zakładów przemysłowych na tym terenie zaczęły powstawać także osiedla mieszkaniowe dla pracowników działających tutaj zakładów. W takich okolicznościach na przełomie XIX i XX w. powstały trzy patronackie osiedla mieszkaniowe przy obecnych ulicach: Chorzowskiej (dla pracowników Zakładów Hutniczych Huldschinskiego), św. Marka (kolejowe i dla pracowników fabryki szamotu) i Okrzei (kolejowe). Wraz z ich budową powstała też pierwsza, świadoma swej odrębności, większa grupa mieszkańców Dzielnicy Leśnej (Stadtwaldu), bo tak określali ją wtedy jej niemieccy mieszkańcy. Wówczas też formalnie wytyczono Dzielnicę Leśną pod względem administracyjnym. Po zakończeniu II wojny światowej i wysiedleniu Niemców na teren dawnej Dzielnicy Leśnej napłynęła ludność polska z Kresów Wschodnich, ale pozostała tutaj także pewna nieliczna grupa polskich Górnoślązaków. Formalnie tereny pomiędzy ulicami Tarnogórską a Chorzowską, nadal występowały jako część Szobiszowic, a przynajmniej zachodnia cześć obecnego Zatorza  w pasie ziemi przy ul. Tarnogórskiej (po linię autostrady) z Lasem Miejskim jako osobną jednostką administracyjną. Jednak już w latach 50.-60 XX w. nowi polscy mieszkańcy tej dzielnicy upowszechnili nazwę „Zatorze” na określenie swojej „małej ojczyzny” w jakiej żyli. Nazwa ta zakorzeniła się tak bardzo, że zaczęto używać jej także w dokumentach miejskich na określnie części miasta na północ od dworca kolejowego. W takich okolicznościach powstały tutaj dwie jednostki administracyjne: dawne pierwotne Zatorze na północy oraz nowo wybudowane osiedle Millenium na południu. W przyszłości z ich połączenia powstała obecna Dzielnica Zatorze, której obecne granice ostatecznie określono uchwałą Rady Miasta w 2020 roku” – mówi Damian Recław, kierownik i koordynator tegorocznej, XXI edycji GDDK.
 
Udział we wszystkich wydarzeniach w ramach XXI GDDK jest bezpłatny. Zapisy na wycieczki przyjmujemy od 18 września br. pod numerem telefonu: 783 560 006. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Jedna osoba może zarezerwować maksymalnie 4 miejsca. Osoby niepełnoletnie mogą brać udział w wycieczkach tylko pod opieką dorosłych. Organizator zastrzega sobie możliwość zmiany programu.

Program XXI Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego:

Patronat honorowy nad XXI edycją GDDK -
Prezydent Miasta Gliwice
 Adam Neumann
Organizator XXI GDDK 2023: Muzeum w Gliwicach
Dyrektor: Grzegorz Krawczyk
Kierownik XXI GDDK: Damian Recław

 
23 i 24 września 2023 - WYCIECZKI TERENOWE PO DZIELNICY ZATORZE


 

1. Zwiedzanie kościoła pw. Chrystusa Króla przy ul Poniatowskiego

Termin wycieczek:

- sobota, 23 września w godz. 11.00-12.00 (UWAGA: zmiana godziny!) i w godz. 13.00-15.00

Początek wycieczki: wejście główne do kościoła pw. Chrystusa Króla

Z przyczyn niezależnych od Organizatora godzina pierwszej wycieczki uległa zmianie - zapraszamy na godz. 11.00. Za utrudnienia przepraszamy.

 

Trasa wycieczek:

1.    Zbiórka przed wejściem głównym do kościoła.

2.    Przejście na zewnątrz kościoła, w stronę plebanii.

3.    Obejście kościoła dookoła.

4.    Wejście do kościoła.

5.    Wejście na chór.

6.    Zejście z chóru. Prawą nawą przejście w kierunku Kaplicy Adoracji.

7.    Zwiedzanie Kaplicy Adoracji.

8.    Przejście do prezbiterium.

9.    Przejście do zakrystii; tutaj zwiedzanie wystawy dawnych szat liturgicznych kościoła Chrystusa Króla używanych przed reformami liturgicznymi lat 60. XX w.

10.  Koniec oprowadzania, zwiedzający udają się lewą nawą boczną do wejścia głównego.

Przewodnik i kurator wystawy: Anna Kulczyk

 

2. Zwiedzanie Stadionu Miejskiego w Gliwicach im. Piotra Wieczorka

Terminy wycieczek:

- sobota, 23 września w godz. od 9.00-10.00;

- niedziela, 24 września w godz. od 10.30-11.30

Początek wycieczki: Oficjalny Sklep Piasta Gliwice

 

Trasa wycieczek:

1.    Zbiórka przy Oficjalnym Sklepie Piasta Gliwice.

2.    Przejście do głównego holu, który znajduje się w budynku klubowym.

3.    Przejście do mixzone – strefa zawodników.

4.    Przejście do szatni gości.

5.    Wyjście z szatni i przejście na główną płytę boiska.

6.    Przejście pod trybunami wokół boiska.

7.    Udanie się na trybuny – strefa vip.

8.    Przejście do budynku do sali vip, a następnie do skyboxa nr 1.

9.    Zejście do sali konferencyjnej.

10.  Zakończenie oprowadzania, zwiedzający udają się klatką schodową do głównego wyjścia, a następnie przechodzą bramą obok Oficjalnego Sklepu Kibica.

Przewodnik: Paulina Puszcz

 

3. Zwiedzanie Zespołu-Szkolno-Przedszkolnego nr 8 (Szkoła Podstawowa nr 18) im. Jana Pawła II przy ul. Okrzei 16

Terminy wycieczek:

- sobota, 23 września w godz. 11.30-12.30

- niedziela, 24 września w godz. 9.30-10.30

Początek wycieczki: wejście do ZS-P nr 8 od strony placu szkolnego

 

Trasa wycieczki:

1.    Zebranie się grupy przed wejściem bocznym na portiernię

2.    Wejście do budynku, wskazanie po lewej lokalizacji świetlicy,  gabinetów pracy indywidualnej z uczniem- logopedia, praca z uczniami z doświadczeniem migracji, części gospodarczej, technicznej

3.    Udanie się pod tablicę patrona, gablota ze sztandarem, sala lekcyjna nr 1. Przejście na pierwsze piętro, sala lekcyjna 17, biblioteka. Przejście na drugie piętro, sala 24 pracownia techniczna. Przejście na trzecie piętro, sala 34 historyczna. Zejście na piętro drugie i przejście korytarzem do drugiego skrzydła.

4.    Wejście na trzecie piętro, sala 37 muzyczna (widok z sali na okolicę, przez wiele lat była tam świetlica szkolna). Zejście na drugie piętro, sala 30 gabinet fizyczno-chemiczny (bardzo dobrze wyposażony w nowoczesne pomoce szkolne). Przejście na pierwsze piętro, sala 23 pokój nauczycielski (z potrzebnymi urządzeniami i wyposażeniem) oraz sala 22 pracownia informatyczna. Przejście do części piwnicznej, w której znajduje się jadalnia oraz sklepik.

5.    Powrót na parter i przejście łącznikiem do części, w której znajdują się sale gimnastyczne oraz przedszkole. Przejście łącznikiem do końca korytarza i skręt w lewo, duża sala gimnastyczna, a po prawej stronie mała sala gimnastyczna z wyjściem na patio. W tej części znajdują się również gabinety pracowników pomocy psychologiczno-pedagogicznej, administracji, dyrektora przedszkola.

6.    Powrót korytarzem i przejście do przedszkola (drzwi oszklone po lewej stronie). W tej części znajduje się, również po lewej stronie, sala sensoryczna z wyjściem na patio. Przejście korytarzem na wprost do sali przedszkolaków. Wyjście na zewnątrz, na boisko, koniec wycieczki.

Przewodnik: Joanna Puchalik

 

4. Zwiedzanie Domu Pamięci Żydów Górnośląskich i cmentarza żydowskiego

Terminy wycieczek:

- sobota, 23 września w godz. 15.00-16.00

- niedziela, 24 września w godz. 10.00-11.00

Początek wycieczki: w holu głównym Domu Pamięci Żydów

 

Trasa wycieczki:

1.      Zbiórka w holu głównym Domu Pamięci Żydów Górnośląskich.

2.      Wprowadzenie do historii budynku dawnego domu przedpogrzebowego.

3.      Wizyta na cmentarzu żydowskim.    

4.      Oprowadzanie po wystawie stałej „Żydzi na Górnym Śląsku”.

5.      Zakończenie oprowadzania.

Przewodnik: Karolina Jakoweńko i Alicja Ososińska

 

5. Wycieczka po wybranych zabytkowych kamienicach i willach na Zatorzu

Termin wycieczki:

- sobota, 23 września w godz. 11.30-13.30

- niedziela, 24 września w godz. 15.00-16.30

Początek wycieczki: willa przy ul. Lipowej 3

 

Trasa wycieczki:

1.    Zbiórka przed willą przy ul. Lipowej 3.

2.    Następne obiekty, to secesyjne kamienice - ul. Lipowa 8, 10.

3.    Przykłady historyzmu oraz modernizmu - ul. Lipowa nr 9, 13, ul. Opolska 27/ul. Lipowa oraz ul. Dąbrowskiego 2-4-6/ul. Lipowa.

4.    Willa (przychodnia) przy ul Lipowej 36.

5.    Następny przykłada modernizmu – narożna kamienica przy ul. Lipowej 42/ Żółkiewskiego.

6.    Bliźniacze ceglane kamienice – ul. Lipowa 48.

7.    Secesja – ul. Lipowa 58.

8.    Koniec oprowadzania, zwiedzający udają się do narożnego budynku przy ul. księcia Józefa Poniatowskiego 29 / ul. S. Czarnieckiego.

9.    Opcjonalnie: interesujące obiekty małej architektury na dwóch wewnętrznych placach –rzeźba foki oraz górka saneczkowa.

Przewodnik: Ewa Pokorska-Ożóg

 

6. Wycieczka po wybranych osiedlach mieszkaniowych Dzielnicy Zatorze

Termin wycieczki:

- sobota, 23 września w godz. 13.00-14.30

- niedziela, 24 września w godz. 13.00-14.30

Początek wycieczki: róg ulic Okrzei i Horsta Bienka (od strony GCE)

 

Trasa wycieczki:

1.      Zbiórka na początku ul. H. Bienka od strony GCE (start, omówienie osiedla).

2.      Ul. Wandy, Dąbrowskiego, Wróblewskiego (przejście, omówienie zabudowy).

3.      Ul. Poniatowskiego (przejście).

4.      Ul. Wolskiego, Czarnieckiego, Żółkiewskiego (omówienie osiedla DEWOG).

5.      Ul. Poniatowskiego, Skowrońskiego, Witkiewicza (przejście, krótki postój przy budynkach przy ul. Kolejarzy).

6.      Ul. św. Marka (omówienie osiedla).

7.      Ul. Witkiewicza (przejście).

8.      Ul. Pszyniczyńskiego (omówienie zabudowy osiedla NORD, koniec wycieczki).

Przewodnik: Jarosław Mach

 

7. Wycieczka śladem gliwickich wątków życiorysu Horsta Bienka

Termin wycieczki:

- sobota, 23 września w godz. 10.30-11.30

- niedziela, 24 września w godz. 12.00-13.00

Początek wycieczki: róg ulic Okrzei i Horsta Bienka (od strony GCE)

 

Trasa wycieczki:

1.    Zbiórka na rogu ulicy Okrzei i Horsta Bienka – ogólny zarys wycieczki.

2.    Przejście ulicą Horsta Bienka, aż pod dom pisarza – ul. Horsta Bienka 12 – opowiadanie o osiedlu robotniczym, przy którym wychował się pisarz.

3.    Przystanek pod domem Horsta Bienka – opowiadanie o domu rodzinnym.

4.    Przejście w stronę placu zabaw i siłowni na świeżym powietrzu przy ul. Horsta Bienka – opowiadanie o okolicznej naturze poruszanej we wspomnieniach pisarza.

5.    Przejście na ulicę Okrzei – Szkoła Podstawowa nr 8 – opowiadanie o wspomnieniach szkolnych.

6.    Przejście na skwer przy Kościele Chrystusa Króla – opowiadanie o przeżyciach związanych z przynależnością do ugrupowań kościelnych.

7.    Podsumowanie spaceru – opowieść o powrocie do dzieciństwa.

Przewodnik: Małgorzata Makowska

 
 

23 września 2023 - WYKŁAD O HISTORII ZATORZA

 
Tytuł wykładu: „Dzieje Zatorza”

 


Miejsce wykładu: Dom Pamięci Żydów Górnośląskich przy ul. ks. Poniatowskiego 14

Termin wykładu:

- sobota, 23 IX 2023 r., w godz. 16.00-17.00

Wstęp wolny, liczba miejsca ograniczona

Wykładowca: Bogusław Małusecki

 

 
Udział we wszystkich wydarzeniach w ramach XXI GDDK jest bezpłatny. Zapisy na wycieczki przyjmujemy od 18 września br. pod numerem telefonu: 783 560 006. Liczba miejsc ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Jedna osoba może zarezerwować maksymalnie 4 miejsca. Osoby niepełnoletnie mogą brać udział w wycieczkach tylko pod opieką dorosłych. Organizator zastrzega sobie możliwość zmiany programu.

 

 
Punkt informacyjny XXI GDDK 2023:

Dom Pamięci Żydów Górnośląskich

ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 14, 44-100 Gliwice

tel. 605-362-594; dompamieci@muzeum.gliwice.pl

 

Czynne dla zainteresowanych w dniach:

Poniedziałek: nieczynny

Wtorek: 10:00 - 16:00

Środa: 10:00 - 16:00

Czwartek: 10:00 - 16:00

Piątek: 10:00 - 16:00

Sobota: 11:00 - 17:00

Niedziela: 10:00 - 15:00

Foldery tematyczne towarzyszące XXI edycji GDDK i ich autorzy:

Damian Recław

„Historia Zatorza. Najstarsze dzieje”

„Historia Zatorza. Industrializacja i urbanizacja”

„Historia Zatorza. Wybrane tematy”

„Historia Zatorza. Od 1945 r. do chwili obecnej”

 

Andrzej Wysocki

„Rozwój terytorialny dzielnicy i zmiany nazw jej ulic”

 

Anna Kulczyk

„Parafia i kościół pw. Chrystusa Króla w Gliwicach”

 

Jarosław Mach

„Układ urbanistyczny i rozwój przestrzenny Zatorza”

„Wybrane osiedla i zespoły mieszkaniowe”

„Zielone Zatorze”

 

Ewa Pokorska-Ożóg

„Kamienice Dzielnicy Zatorze (wybrane obiekty)

 

Joanna Puchalik

„Od Waldschule do Zespołu Szkolno-Przedszkolnego nr 8”

 

Przemysław Nadolski

„Koszary artylerii (Górnośląskie Centrum Edukacji)”

„Zakłady Materiałów Ogniotrwałych (Didier) i Odlewnia Alfreda Gutsmanna (Polmozbyt)”

„Wodociągi i kanalizacja w Gliwicach”

 

Karolina Jakoweńko

„Od Bet tahary do Domu Pamięci Żydów Górnośląskich”

 

Grzegorz Muzia

„Sport na Zatorzu”

 

Małgorzata Makowska

„Powrót do dzieciństwa – gliwickie lata Horsta Bienka”

Podczas Gliwickich Dni Dziedzictwa Kulturowego foldery będą dostępne dla publiczności w punkcie informacyjnym XXI GDDK, czyli Domu Pamięci Żydów Górnośląskich, a także pozostałych oddziałach Muzeum w Gliwicach - Willi Caro, Zamku Piastowskim i Oddziale Odlewnictwa Artystycznego.

Ta strona używa plików cookies Dowiedz się więcej