Wystawa, jaką Zdzisław Beksiński, Jerzy Lewczyński i Bronisław Schlabs otworzyli 20 czerwca 1959 roku w siedzibie Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego, przeszła do legendy. Nazwana skromnie przez organizatorów „Pokazem zamkniętym”, stała się znana szerzej jako „Antyfotografia” za sprawą tytułu tekstu krytycznego Alfreda Ligockiego, który docenił wartość prac, ale też zakwestionował ich przynależność. Antyfotografia miała się kojarzyć z antypowieścią, czyli ówczesnymi eksperymentami z literacką narracją. Ligocki – i wielu innych – oczekiwał od fotografii narracji typowej dla realistycznego fotoreportażu. Trzej wystawiający razem artyści nie mieli jednak zaufania do tej metody z powodu jej jednostronności, tym bardziej że skompromitował ją lansowany przez reżim PRL-u realizm socjalistyczny. Bronili twórczej wolności i dążyli do przełamywania stereotypów związanych z pojęciami sztuki, realizmu i fotografii. Współpracując ze sobą od dwóch lat, stali się znani z odważnych realizacji w dziedzinach fotografii, malarstwa i rzeźby. „Pokaz zamknięty” był ich najwybitniejszym wspólnym przedsięwzięciem i znamiennym wydarzeniem w historii polskiej sztuki nowoczesnej – pisze w katalogu wystawy Adam Sobota.

 

W ramach wystawy prezentowane są oryginalne zestawy fotografii stworzone w owym czasie przez artystów – prace z kolekcji Muzeum w Gliwicach, Muzeum Narodowego we Wrocławiu oraz ze zbiorów prywatnych.

 

Dr Adam Sobota - historyk sztuki i znawca fotografii, kurator zbiorów fotografii w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Specjalizuje się w historii fotografii i problematyce nowych mediów. Jest autorem opracowań, artykułów oraz książek m.in. Szlachetność techniki. Artystyczne dylematy fotografii w XIX i XX wieku (2001), Konceptualność fotografii (2004), katalogu zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu Fotografia (2007)