Forum Pamięci o Dziedzictwie Żydowskim w Polsce
I dzień (środa) 20 listopada - godz.16.00-18.00
II dzień (czwartek) 21 listopada - godz. 9.30-17.00
1. Jak kwestie ochrony cmentarzy żydowskich reguluje polskie prawodawstwo?
2. Jakie działania na rzecz ochrony cmentarzy żydowskich podejmują władze państwowe, samorządowe, gminy żydowskie i organizacje pozarządowe?
3. Na czym polega opieka organizacji pozarządowych nad cmentarzami żydowskimi?
4. W jaki sposób można powstrzymać postępującą degradację tych obiektów?
5. Jakie działania w tym zakresie podejmuje się w innych krajach europejskich?
6. Jak dokumentować żydowskie cmentarze i zachować je w zbiorowej pamięci?
Celem spotkania jest przede wszystkim wymiana wiedzy i doświadczeń o szeroko rozumianej opiece nad cmentarzami żydowskimi, a w efekcie opracowanie katalogu dobrych praktyk, który mógłby stanowić kompendium wiedzy na temat możliwości i sposobów ochrony cmentarzy żydowskich w Polsce. Chcielibyśmy, aby w dalszej kolejności wspomógł on instytucje dysponujące odpowiednimi narzędziami i środkami, ale nieposiadające wiedzę i umiejętności, aby systematycznie i efektywnie dbać o żydowskie nekropolie.
Nasze zaproszenie kierujemy głównie do pracowników administracji państwowej i samorządowej, osób fizycznych, instytucji publicznych oraz organizacji pozarządowych, zajmujących się lub zainteresowanych ochroną dziedzictwa żydowskiego w Polsce. Zależy nam, aby w konferencji wzięły udział osoby decyzyjne, mające realny wpływ na stan i zachowanie materialnych i niematerialnych śladów obecności Żydów w Polsce.
PROGRAM SPOTKANIA
I dzień (środa) 20 listopada - część otwarta dla publiczności
16.00–16.30 – Polityka władz PRL wobec problemu ochrony cmentarzy żydowskich – Krzysztof Bielawski
16.30–17.00 – Stan zachowania cmentarzy żydowskich w województwie śląskim – Łukasz Konarzewski (Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków)
17.00–18.00 – Jak dokumentować cmentarze żydowskie? (warsztaty) – Sławomir Pastuszka (Uniwersytet Jagielloński)
Sesja otwarta dla publiczności
II dzień (czwartek) 21 listopada - obowiązują zapisy: dompamieci@muzeum.gliwice.pl lub tel. 605 362 594
9.30–9.50 – System ochrony zabytków w Polsce i wytyczne GKZ – dziedzictwo żydowskie – Ewa Zdolińska-Romańczuk (Departament Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego)
9.50–10.10 – Problemy z ochroną cmentarzy z perspektywy samorządów terytorialnych – Elżbieta Dmitruk (zastępca burmistrza Czeladzi)
10.10–10.30 – Regulacje prawne dotyczące ochrony cmentarzy żydowskich w innych krajach europejskich a opieka państwa – Alexander Bessarab i Diána Vonnák (European Jewish Cemeteries Initiative)
10.30–10.50 – Opieka nad cmentarzami żydowskimi – Agnieszka Nieradko (Komisja Rabiniczna)
10.50–11.10 – Inicjatywy społeczne na rzecz ochrony cmentarzy żydowskich w Europie – Sławomir Pastuszka (Uniwersytet Jagielloński)
11.10–12.00 – przerwa kawowa
Prezentacje działań podejmowanych przez organizacje pozarządowe:
12.00–12.20 – Stowarzyszenie Studnia Pamięci – Lublin
12.20–12.40 – Stowarzyszenie Magurycz – Nowica
12.40–13.00 – Adam Bartosz i Natalia Gancarz – Tarnów (projekt opieki nad cmentarzami żydowskimi w Tarnowie)
13.00–13.20 – Dariusz Popiela – Krościenko (projekt Ludzie nie liczby)
13.20–13.40 – Piotr Puchta – Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego (projekt Adoptuj cmentarz żydowski)
13.40–14.00 – Piotr Jakoweńko – Fundacja Brama Cukermana – Będzin
14.00–14.20 – Sławomir Pastuszka – Inicjatywa prywatna – Pszczyna
14.20–14.40 – Dariusz Walerjański – „Conservatio est aeterna creatio” Społeczny Komitet Opieki Nad Cmentarzem Żydowskim w Zabrzu
14.40–15.30 – lunch
15.30–16.30 – dyskusja
Prowadzenie: dr Jacek Proszyk
Uczestnicy: Dorota Wiewióra (Gmina Żydowska w Bielsku–Białej), Włodzimierz Kac (Gmina Żydowska w Katowicach), Piotr Jakoweńko, Łukasz Konarzewski (Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków)
16.30–17.00 – Podsumowanie spotkania – Albert Stankowski (Muzeum Getta Warszawskiego), Piotr Puchta (Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego)
