W 2001 r. miała miejsce pierwsza z nich pt. „Ormianie w Gliwicach”. Dwa lata później przedstawieni zostali gliwiccy ewangelicy, a w 2005 r. i w latach następnych odkrywana była żydowska przeszłość miasta.

Gliwice to miasto wyjątkowe. Miasto, w którym spotykamy mieszankę ludzi, kultur, obrzędowości, języka. Wielokulturowość, wynikająca z dziejów miasta, ciągle zaskakuje i niezmiennie wpływa na jego aktualne oblicze. Odkrywanie w dzisiejszym mieście narosłej przez wieki różnorodności jest fascynującym zadaniem.
W roku 2010 podjęty został temat kresowości Gliwic – tej niezwykłej nici łączącej to miasto z przedwojennymi wschodnimi województwami państwa polskiego. Było to wynikiem wysiedleń z terenów odłączonych od Polski po II wojnie światowej i dla tysięcy ludzi konieczności podjęcia nowego życia w zupełnie nieznanym, odmiennym mieście. Przyjezdni poświęcili swej nowej małej ojczyźnie pracę i zaangażowanie, wpływając znacznie na powojenne oblicze miasta i współtworząc je. Przez dziesięciolecia wrośli w to miejsce i zadomowili się w nim. Jednakże więź łącząca Kresy i Gliwice przetrwała i przez wszystkie te lata była ważnym elementem widzenia i odczuwania świata.

Wystawa „Gliwiccy Kresowianie” ukazuje podstawowe elementy tego zagadnienia, począwszy od przedwojennego życia na Kresach, poprzez tragiczne lata wojny, konieczność wyjazdu i osiedlenie się w Gliwicach, aż po wkład wniesiony w powojenny rozwój miasta. Zorganizowanie wystawy było możliwe dzięki włączeniu się w jej przygotowanie wielu gliwiczan, którzy wywodzą się z Kresów. Składam serdeczne podziękowania wszystkim, którzy użyczyli na wystawę i do publikacji swe prywatne dokumenty, zdjęcia, pamiątki rodzinne i inne przedmioty. Dziękuję także współpracującym z nami instytucjom, które udostępniły swe zbiory.

Przygotowanie wystawy zostało poprzedzone wielomiesięcznymi badaniami archiwalnymi, w szczególności w Archiwum Państwowym w Katowicach i w Oddziale w Gliwicach, oraz licznymi wywiadami przeprowadzonymi z gliwiczanami, którzy przed laty przybyli z Kresów. Badania prowadzone były przez autorkę tekstu i Małgorzatę Kłych oraz przez uczniów dwóch gliwickich szkół, które włączyły się w te działania: IV Liceum Ogólnokształcącego im. Orląt Lwowskich i Liceum Ogólnokształcącego Gliwickiego Centrum Edukacyjnego. Niniejszym składam podziękowania dyrekcjom szkół i młodym ludziom realizującym wywiady, a w szczególności prowadzącym ich nauczycielom: Ewie Chudybie i Zygmuntowi Partyce. Dzięki badaniom i wywiadom możliwe było poznanie nieopracowanej dotychczas historii przesiedleń z Kresów do Gliwic oraz utrwalenie losów gliwickich rodzin wplecionych w wydarzenia II wojny światowej. Dało to jednocześnie możliwość zaprezentowania fragmentów wspomnień w niniejszej publikacji. Są one osobistymi i emocjonalnymi zapisami omawianych wydarzeń i najlepiej oddają grozę i atmosferę tamtych dni.

Dziękuję wszystkim osobom, które włączyły się w przygotowanie niniejszej publikacji : w szczególności Bogusławowi Traczowi za pomoc w zbieraniu materiałów i opracowaniu tematu, Katarzynie Krajewskiej, dr Piotrowi Cichorackiemu, Bogdanowi Kasprowiczowi i Januszowi Wasylkowskiemu i za celne uwagi w ramach korekty oraz wszelkie słowa wsparcia.

Kurator wystawy: Bożena Kubit