Pieśni Powstania Styczniowego. Koncert
TERMIN
niedziela, 21 stycznia 2024
MIEJSCE
Willa Caro
161 lat temu, 22 stycznia 1863 r., Manifestem Tymczasowego Rządu Narodowego rozpoczęło się Powstanie Styczniowe, największy w XIX w. polski zryw narodowy, będący walką o zrzucenie rosyjskich kajdan i możliwość samostanowienia. Wzięło w nim udział ok. 200 tys. osób, ponad 20 tys. zginęło. Powstanie trwało do jesieni 1864 roku. Represje, które dotknęły ocalałych przy życiu i ich rodziny były niezwykle dotkliwe: konfiskata majątku, zsyłki na Sybir, prześladowania. W II Rzeczypospolitej powstańcy styczniowi byli wzorem patriotyzmu. W niedzielę, 21 stycznia 2024 roku o godz. 16.00 zapraszamy do Willi Caro na koncert pieśni związanych z Powstaniem Styczniowym, które przeplatane będą tekstami literackimi nawiązującymi do powstania. Usłyszymy między innymi „Marsz Czachowskiego” w wersji z 1863 r., utwór obecnie znany pod tytułem „Marsz Polonia”, a także pieśń żołnierską śpiewaną w oddziałach dowodzonych przez generała Mariana Langiewicza, dyktatora powstania, pt. „Jak to na wojence ładnie”, nazywaną też „Marszem Langiewicza”. Nie zabraknie jednej z najpopularniejszych pieśni Powstania Styczniowego, czyli „Marszu Strzelców Powstania”. Pieśń tę w 1863 roku napisał Władysław Anczyc, twórca sztuk i utworów poetyckich o tematyce ludowej, powstańczej i patriotycznej. „Marsz Strzelców” był pieśnią popularną zarówno w czasie powstania, jak i później, w II Rzeczypospolitej. Podczas koncertu usłyszymy też pieśni anonimowe, jak: „Od Krakowa ode Lwowa” – pieśń wspominającą dowódcę Apolinarego Kurowskiego, czy: „Wrony konik w lot biega”, śpiewaną przez oddziały Dionizego Czachowskiego. Pieśni usłyszymy w wykonaniu: Urszuli Mizi (wiolonczela i prowadzenie), Joanny Korpiela-Jatkowska (śpiew) i Janusza Kohuta – fortepian.
Program koncertu:
- „Marsz Czachowskiego” w wersji z 1863 r. utwór obecnie znany pod tytułem „Marsz Polonia”,
- „Jak to na wojence ładnie” /Śpij kolego/ Marsz Langiewicza – polska pieśń żołnierska z lat 1863-64,
- „Marsz Strzelców" /znany także jako: Hej strzelcy wraz/ Marsz Strzelców Powstania 1863 roku,
- Przy sadzeniu róż", autor muzyki nieznany. Pieśń do wiersza Seweryna Goszczyńskiego poświęcona Wielkiej Emigracji po upadku Powstania Listopadowego. Utwór powstał w przedziale między 1861 a 1863 rokiem. Emigracja odegrała wielką rolę podczas Powstania Styczniowego,
- „Marsz Żuawów”, słowa Włodzimierz Wolski, muzyka Stanisław Moniuszko - autor domniemany. Żuawi – formacja wojskowa z czasów Powstania Styczniowego z charakterystycznym czarnym strojem i białym krzyżem na piersi,
- Sygnał - „W krwawym polu srebrne ptaszę", muzyka: Alfred Bojarski, słowa: Wincenty Pol – popularna pieśń z okresu Powstania Styczniowego.
Utwory autorów anonimowych:
-„Od Krakowa ode Lwowa” – pieśń wspominająca dowódcę Apolinarego Kurowskiego,
-„Chcecie bym wam zaśpiewał”,
-„Żołnierz idzie od Krakowa”,
-„Wrony konik w lot biega” /Marsz zuchów/ śpiewany przez oddziały Dionizego Czachowskiego.
Współczesne utwory Janusza Kohuta do wierszy poetów nawiązujących w swej twórczości do wątków powstańczych lub ich twórczość postpowstaniowa:
- "Wierzę, że naród trwa, bo cierpi noże" z poematu "Niewola" oraz "Moja piosnka II" słowa: Cyprian Kamil Norwid z Kantaty Niepodległość 2018 - kompozycja na sopran, wiolonczelę fortepian i taśmę,
- „Prośba” oraz „Do młodych” do poezji Adama Asnyka (uczestnika Powstania Styczniowego) z kompozycji „Ogień przeszłości” na głos, wiolonczelę i fortepian,
- „Styczeń 1863" na głos, wiolonczelę i fortepian - fragmenty, do wierszy współczesnego poety Mirosława Bochenka.
Więcej o Powstaniu Styczniowym na portalu dzieje.pl.
Polecamy artykuł „Manifestacje patriotyczno-religijne 1861 roku. Preludium Powstania Styczniowego” historyka Tomasza Łysiaka z IPN na przystanekhistoria.pl
Informacje o artystach biorących udział w koncercie
Joanna Korpiela – Jatkowska sopran, urodzona w 10 lutego 1971 roku w Bielsku-Białej. Absolwentka PSM w Bielsku-Białej,Akademii Muzycznej, Wydziału Wokalno- Aktorskiego w Łodzi. Występowała w teatrach muzycznych w Gdańsku i w Gdyni, gdzie była zatrudniona jako solistka. Brała udział w wielu festiwalach w kraju i za granicą. Koncertowała w Niemczech i Holandii. W latach 1997-2003 na stałe przebywała za granicą koncertując w krajach Europy i Azji. Po powrocie do kraju koncertuje i prowadzi działalność pedagogiczną, zajmuje się produkcją spektakli słowno- muzycznych z udziałem młodzieży, jest animatorem kultury.
Urszula Mizia - wiolonczelistka, doktor habilitowany prof. UŚ na Wydziale Sztuki i Nauk o Edukacji w Instytucie Sztuk Muzycznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Koncertuje w kraju i za granicą, m.in. w Republice Czeskiej, Holandii, Włoszech,Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Koncertuje w kraju i za granicą, m.in. w Republice Czeskiej, Holandii, Włoszech, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Finlandii, Niemczech, Ukrainie, Litwie, Łotwie, Austrii, Wielkiej Brytanii, Słowacji. Jest autorką artykułów naukowych publikowanych w wydawnictwach polskich, łotewskich, czeskich i ukraińskich, transkrypcji na wiolonczelę oraz monografii „Nurt mimetyczny w literaturze wiolonczelowej" oraz " The mimetic strand" wydanej przez światowe wydawnictwo Peter Lang w języku angielskim. Ma w swoim dorobku cztery wydawnictwa nutowe, dokonała nagrań 12 płyt CD. W roku 2007 została uhonorowana odznaką "Zasłużony Dla Kultury Polskiej".
Janusz Kohut - kompozytor i pianista. Prezentował swoje utwory na wielu koncertach i festiwalach w Polsce i za granicą. Koncertował kilkakrotnie w Stanach Zjednoczonych, w krajach Europy Zachodniej, między innymi na Międzynarodowych Targach Sztuki „Music Fair" we Frankfurcie, podczas targów „EXPO 2000” w Hanowerze, na placu Św. Piotra w Rzymie. Jest autorem trzech form oratoryjnych: „Droga Nadziei”, „Gość Oczekiwany”, "Święty Piotr", musicalu „Szczęśliwi ludzie”, kantaty „Niepodległość" i kantaty „Styczeń 1863”. W 1998 roku otrzymał nagrodę IKAR przyznawaną przez kapitułę pod przewodnictwem prezydenta miasta Bielsko-Biała. Komponuje muzykę teatralną i filmową. W ostatnim czasie koncertował ponad 150 razy w Wielkiej Brytanii. Nagrał 19 płyt autorskich. W 2018 roku otrzymał medal 100-lecia Odzyskania Niepodległości nadany przez Prezesa Rady Ministrów. www.jkohut.pl
