Prezentując odkrytą w Domasławiu (gmina Kobierzyce, pow. wrocławski) nekropolię z wczesnej epoki żelaza (750–400 rok p.n.e.) warto zwrócić uwagę, że to wyjątkowe cmentarzysko funkcjonowało znacznie dłużej. Założone około 1300/1250 roku p.n.e., było użytkowane przez niemal 1000 lat najpewniej przez tę samą społeczność utrzymującą miejsce pochówku swoich zmarłych. Brak śladów naruszania starszych pochówków przez tak długi okres musi świadczyć nie tylko o pamięci, ale także o oznaczeniach grobów poprzez kamienie, drzewa, słupy, budynki nagrobne, kopce.

Odkryte groby ukazują dużą rozmaitość w zakresie konstrukcji, sposobach postępowania ze szczątkami zmarłych, jak też w wyposażeniu. Od momentu założenia nekropolii część zmarłych wyróżniano poprzez pochówki z różnego rodzaju konstrukcjami ziemnymi, kamiennymi i drewnianymi oraz wyjątkowym wyposażeniem, co szczególnie manifestuje się we wczesnej fazie epoki żelaza. Dobór i rozmieszczenie darów w grobach sugerują stosowanie powtarzalnych i przekazywanych przez pokolenia reguł ich wyposażania. Złożone zmarłym przedmioty, elementy stroju, przybory, narzędzia, broń oraz zestawy ceramiki naczyniowej, ukazują wysoki status lokalnej społeczności i potwierdzają jej związki z ówczesnymi, głównymi nurtami cywilizacyjnymi, a w szczególności z kręgiem cywilizacji śródziemnomorskiej. Analizując te cechy możemy próbować rekonstruować czynności towarzyszące składaniu szczątków do grobów, jak i wyobrażać sobie tę przestrzeń.

Pamięć o tym miejscu trwała długo. W późniejszych okresach, poza kilkoma specyficznymi przypadkami, obszar nekropolii pozostał nadal nienaruszony, choć wokół niego odsłonięto bardzo liczne obiekty osadnicze. Możemy założyć, że było to wciąż widoczne z daleka eksponowane założenie, zwłaszcza przypuszczając istnienie kurhanów przynajmniej nad częścią pochówków.