Ich stolica Tenochtitlán, otoczona wodami jeziora, jawiła się jako olbrzymia szachownica ulic i kanałów z monumentalnym kompleksem świątynnym liczącym 78 budynków. Metropolia wzbudziła niekłamany podziw hiszpańskich konkwistadorów, co jednak nie uchroniło jej przed zagładą. Na zrębie piramid i świątyń wyrosło kolonialne miasto Meksyk, na którego ulicach i w muzealnych salach nadal pobrzmiewa echo świetności azteckiego państwa…

Wykład prowadzi dr Mirosława Sobczyńska-Szczepańska (Uniwersytet Wrocławski)

Wstęp wolny, ilość miejsc ograniczona.

Organizator: Muzeum w Gliwicach

ZAPRASZAMY DO WYSŁUCHANIA WYKŁADU:
@Artefakty_Aztekowie

WARTO WIEDZIEĆ:
Aztekowie (hiszp. aztecas, mexicas) – naród z AZTLÁN, „miejsca czapli”;

NAUATL – język Azteków;

HUITZILOPOCHTLI – najważniejsze bóstwo Azteków, bóg wojny i słońca w zenicie;

OMEYOCAN – „miejsce Dwoistości”, najwyższy poziom azteckiego nieba, gdzie zamieszkuje naturze, składający się  z pierwiastka męskiego i żeńskiego;

MICTLÁN – (w jęz. náhuatl „miqui” –  „umierać”) –  najniższy poziom świata podziemnego, rządzony przez boga  śmierci MICTLANTECUHTLI i jego żonę MICTECACÍHUATL;

OMETEÓTL miał 4 synów:

– TEZCATLIPOCA CZERWONY

– TEZCATLIPOCA CZARNY

– TEZCATLIPOCA  BIAŁY (QUETZALCÓATL)

– TEZCATLIPOCA NIEBIESKI (HUITZILOPOCHTLI)

TENOCHTITLAN – stolica państwa Azteków, założona w r. 1325, podbita przez Hiszpanów w r. 1521.

CHINAMPAS – tzw. pływające ogrody; sztuczne, prostokątne poletka tworzone z sitowia i mułu z dna jeziora, oddzielone kanałami;

TEMPLO MAYOR (Główna Świątynia) – najważniejsza budowla centrum ceremonialnego  znajdującego się w sercu Tenochtitlanu;  na piramidalnej platformie znajdowały się dwie świątynie poświęcone HUITZILOPOCHTLI i TLALOKOWI, bogowi deszczu i wody;

TLATELOLCO – państwo-miasto założone przez Azteków na wyspie w pobliżu Tenochtitlanu; znajdował się w nim największy targ w całej Mezoameryce;

KALENDARZE AZTECKIE

– słoneczny (świecki): rok składał się z 365 dni  podzielonych na 18 miesięcy po  20 dni oraz 5 dni dodatkowych, zwanych nemontemi czyli dniami pustymi;

– rytualny (mistyczny, religijny): rok liczył  260 dni, podzielonych na 20 tygodni po 13 dni. Każdej dacie odpowiadało symbol złożony z liczby od 1 do 13 oraz jednego z 20 znaków.  Co 52 lata następowało zrównanie się obu kalendarzy, tzn. początek roku świeckiego i religijnego wypadał tego samego dnia. Taki dzień mógł przynieść zagładę świata;

KAMIEŃ SŁOŃCA (tzw. kalendarz aztecki) – w centrum wizerunek boga słońca TONATIUH, ma 360 cm średnicy i waży 24 tony; znaleziony w r. 1790, na placu głównym placu miasta Meksyk, zwanym Zocalo;

CHAC MOOL – występująca w wielu cywilizacji Mezoameryki, kamienna figura człowieka ukazanego w pozycji półleżącej z głową zwróconą w inną stronę niż reszta ciała i dłońmi złożonymi na brzuchu.

COATLICUE, „spódnica z węży”, bogini ziemi i płodności, wg jednego z mitów matka Huitzilopochtli i Coyolxauhqui, jej kamienna rzeźba o wys. 350 cm została znaleziona na terenie centrum ceremonialnego Templo Mayor w r. 1760.

COYOLXAUHQUI, „twarz ozdobiona złotym dzwoneczkami”, bogini księżyca; jej najbardziej znany wizerunek ma kształt koła o średnicy 325 cm; został znaleziony na terenie centrum ceremonialnego Templo Mayor w r. 1972.