Gliwicka kolekcja odlewów artystycznych liczy około 2 tysięcy obiektów. Tworzą ją odlewy artystyczne z żeliwa i brązu powstałe w dawnej Królewskiej Odlewni Żelaza w Gliwicach w XIX i XX wieku a także odlewy huty berlińskiej oraz mniej liczne odlewy innych wytwórni europejskich i niewielkich wytwórni śląskich. W zbiorach znajdują się również powstałe po 1945 r. wyroby Gliwickich Zakładów Urządzeń Technicznych, głównie miniatury pomników i rzeźb, medale oraz plakiety, projekty czołowych artystów polskich. Osobną grupę stanowi niewielki, lecz ciekawy zbiór odlewów z krajów Dalekiego Wschodu, są to wazy, kadzielnice i grzałki. Żeliwne wyroby dawnej gliwickiej odlewni pochodzą z lat od ok. 1800 do 1940. Odlewy najwyższej jakości i w najbogatszym asortymencie powstawały w latach 1807-1830. Były to: duże rzeźby ogrodowe, rzeźby nagrobkowe i sakralne, odlewane w kilku egzemplarzach lub bardzo krótkich seriach, biżuteria żeliwna, gemmy i żetony produkowane do 1813 r. oraz najliczniej wytwarzana tzw. „galanteria”, czyli drobne przedmioty o funkcjach użytkowo-dekoracyjnych: przyciski do papierów, kałamarze, czarki na piasek, świeczniki, ekrany przed świece, stojaczki na zegarki, oprawy luster, małe formy rzeźbiarskie w postaci statuetek, miniatur rzeźb i pomników, popiersia monarchów i osobistości, medale i plakiety.

Z gliwicką odlewnią żeliwa związani byli dwaj znakomici rzeźbiarze urodzeni na Górnym Śląsku: Teodor Erdmann Kalide (1801-1863) oraz August Kiss (1802-1865). Dzięki artystom rzeźbiarzom, autorom modeli i projektów, takim jak: K.F.Schinkel, Ch.D.Rauch, J.G.Schadow, L.Posch oraz T.Kalide i A.Kiss zbliżono wytwórczość gliwickiej odlewni artystycznej do wzorców sztuki na dobrym poziomie europejskim. Tę jakość wspomagała biegłość oraz precyzja modelarzy i odlewników huty gliwickiej: W.A. Stilarskyego, F.L. Beyerhausa i synów, K. Meinego, F.Reissnera i innych. Około połowy XIX stulecia wytwarzano głównie elementy i detale architektoniczne, takie jak kraty, balustrady, latarnie, klamki, płyty kominkowe, piece oraz meble ogrodowe.

W latach 20. i 30. XX wieku nastąpił powrót do dawnych wzorów, odlewano w żeliwie i brązie według starych modeli. W wytwórczości huty gliwickiej znalazły również odzwierciedlenie tendencje ekspresjonistyczne (twórczość F.Reissnera, P.Lippa, K.Bimlera). Od lat 30. XX w. odlewy artystyczne podobnie jak wytwory innych dziedzin sztuki służyły propagandzie.

Odlewy artystyczne Królewskiej Odlewni Żelaza w Gliwicach są eksponowane na wystawie stałej pt. Słusznie słyną dziś Gliwice… w ODDZIALE  ODLEWNICTWA  ARTYSTYCZNEGO.

Oddział Odlewnictwa Artystycznego znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego .