STRONA GŁÓWNA /ARTYKUŁY /CYKL "WIELOKULTUROWOŚĆ GLIWIC"

Cykl "Wielokulturowość Gliwic"

Gliwice to miasto wyjątkowe. Miasto, w którym spotykamy mieszankę ludzi, kultur, obrzędowości, języka. Wielokulturowość, wynikająca z dziejów miasta, ciągle zaskakuje i niezmiennie wpływa na jego aktualne oblicze. Odkrywanie w dzisiejszym mieście narosłej przez wieki różnorodności jest fascynującym zadaniem.
 
Program poświęcony prezentacji gliwickich mniejszości religijnych i kulturowych oraz wielokulturowości miasta realizowany jest przez Dział Etnografii od 2001 roku. W założeniu służy on przedstawieniu różnorodności mieszkańców Gliwic, ukazując ich wkład w dziedzictwo kulturowe tego regionu. Jednocześnie jest okazją do prowadzenia kwerend i badań naukowych w tym zakresie i popularyzacji ich wyników oraz do aktywizacji lokalnego środowiska.
 
Program zainaugurowany został w 2001 roku wystawą „Ormianie w Gliwicach”. Wystawie towarzyszył folder prezentujący tę niewielką gliwicką społeczność, skupioną przy kościółku „ormiańskim” pw. Św. Trójcy przy ul. Mikołowskiej. W folderze zaprezentowano krótką historię Ormian w Polsce, ich dzieje do 1945 roku i w okresie powojennym oraz stan obecny.
 
Kolejną z cyklu była prezentacja społeczności ewangelickiej. Wystawa „Ewangelicy w Gliwicach”  ukazała historie parafii ewangelickiej oraz staroluterańskiej w Gliwicach od czasu ich powstania po stan obecny. Zaprezentowano świątynie, wyróżniające się postacie, prowadzoną działalność oraz sztukę protestancką. Istotną część wystawy – jak i towarzyszącego jej folderu – stanowiło przedstawienie specyfiki doktryny i obrzędowości ewangelickiej. Wystawie towarzyszyły wykłady i koncerty muzyki ewangelickiej, prezentujące historię i dorobek tejże wspólnoty. Były one istotnym uzupełnieniem zgromadzonych na wystawie obiektów. Wystawa trwała od 23 października 2003 roku do 4 stycznia 2004 roku.
 
W dwuletnim cyklu kolejnych prezentacji w 2005 roku zaprezentowana została wystawa „Żydzi gliwiccy”. Przedstawiono na niej historię wspólnoty gliwickiej z odniesieniem do całego Górnego Śląska,  ukazaniem najbardziej znaczących postaci i ich wkładu w życie społeczne i kulturowe miasta, ze szczególnym uwzględnieniem okresu Zagłady oraz historię gliwickiej synagogi i obu żydowskich cmentarzy. Odrębną część wystawy stanowiło przedstawienie obrzędowości: prezentacja wnętrza synagogi jako miejsca modlitwy oraz domu żydowskiego z przygotowaniami do kolacji szabatowej. Wystawie towarzyszył dwujęzyczny, polsko-angielski katalog autorstwa Bożeny Kubit Żydzi gliwiccy, z podstawowymi informacjami na temat historii i kultu omawianej społeczności, konferencja naukowa poświęcona temu zagadnieniu oraz publikacja pokonferencyjna.
 
W roku 2010 podjęty został temat kresowości Gliwic – tej niezwykłej nici łączącej to miasto z przedwojennymi wschodnimi województwami państwa polskiego. Wystawa „Gliwiccy Kresowianie” ukazywała podstawowe elementy tego zagadnienia, począwszy od przedwojennego życia na Kresach, poprzez tragiczne lata wojny, konieczność wyjazdu i osiedlenie się w Gliwicach, aż po wkład wniesiony w powojenny rozwój miasta. Przygotowanie wystawy zostało poprzedzone wielomiesięcznymi badaniami archiwalnymi, w szczególności w Archiwum Państwowym w Katowicach i w Oddziale w Gliwicach, oraz licznymi wywiadami. Wyniki tych badań zaprezentowane zostały w towarzyszącej publikacji autorstwa Bożeny Kubit Gliwiccy Kresowianie. Wystawa poprzedzona została cyklem wykładów pt. „Kresy – przywracanie pamięci”, a w trakcie jej trwania odbyła się konferencja naukowa „Kresowianie na Górnym Śląsku” oraz przegląd filmów o tematyce kresowej w ramach VII MFF Camera Silesia. W przygotowaniu jest publikacja pokonferencyjna.
 
Każdej z wymienionych wystaw towarzyszyły różnorodne formy edukacji (lekcje muzealne, warsztaty itp.), skierowane przede wszystkim do młodzieży szkolnej.
Bożena Kubit
Ta strona używa plików cookies Dowiedz się więcej