• Kolektung

Grafika "Kopalnia Fanny w Michałkowicach" Widok osady Michałowice przy kopalni Fanny. Teren wyżynny o charakterze przemysłowo rolniczym, obecnie należący do Siemianowic Śląskich. Ziemia piaszczysta, przekształcona, wycięte drzewa, liczne koleiny i wyrwy. Wiejskie budownictwo, niskie chaty, w większości drewniane z dachami spadzistymi. W oddali kopalnia. Na pierwszym planie wiejska rodzina z trójką dzieci pod wątłym ekspresyjnym drzewem o obciętej koronie. Kobieta boso. Najmłodsze dziecko na rękach kobiety. Dwójka starszych poszukuje, zapewne jedzenia w dużym wiklinowym koszu. Mężczyzna w filcowym kapeluszu, ubrany w luźną kapotę, z torbą plecakiem. W rękach kije podróżne. Postaci za drewnianą barierką patrzą w stronę osady i kopalni. Krzaki, listowie, liczne dymy z palenisk w chatach i z odległej kopalni efekty miękkości, malarskich walorów i sfumato podkreślonych poprzez dwubarwność, tonowość kompozycji na błękitnym papierze. Dawniej, szczególnie w drugiej połowie XVIII w. takie efekty osiągano poprzez rysunek na wilgotnym, specjalnie moczonym podłożu kartonowym. W Michałkowicach, czyli „Wsi św. Michała” kopano kruszce, głównie ołów i srebro od XVI wieku. Kopalnia węgla kamiennego była potrzebna, gdy wytapiano cynk z galmanu. Wzrastało wtedy zapotrzebowanie na duże ilości węgla. Łatwiej było wykorzystywać węgiel miejscowy niż sprowadzać z daleka. Dlatego po podziale domeny Michałowickiej, już w 1803 Josef Rheinbaben właściciel Michałkowic II założył kopalnię „Fanny”. W kopalni powstał podziemny pożar, stąd powstała konieczność budowy innych kopalni Theresienswunsch” i „Chassee”. *