CZASYPISMO o historii Górnego Śląska, nr 2 (14) / 2018

Możliwość wysyłki bądź odbioru w Willi Caro po wcześniejszym kontakcie telefonicznym lub wypełnieniu formularza w koszyku.

Górny Śląsk, a szczególnie jego część przemysłowa, przyciągał prominentnych gości zarówno w okresie międzywojennym, w czasie wojny, jak i w latach Polski Ludowej. Chodziło wszak o najważniejszy, strategiczny region przemysłowy kraju. Żelaznym punktem programu wizyt dygnitarzy partyjnych i państwowych były więc odwiedziny kluczowych  zakładów pracy województwa śląskiego/katowickiego, czemu nieodmiennie towarzyszył rozbudowany ceremoniał oraz propagandowa otoczka. Opisujemy więc w niniejszym, czternastym już, numerze „CzasyPisma”, pobyt w Katowicach zarówno dygnitarza nazistowskiego, „wirtuoza” propagandy Josepha Goebbelsa, jak i komunistycznych przywódców Związku Sowieckiego – premiera ZSRR Nikołaja Bułganina, marszałka Gieorgija Żukowa i pierwszego sekretarza sowieckiej partii komunistycznej – Nikity Chruszczowa. Piszemy też o nietypowym przemówieniu i potajemnej grze w ping-ponga w Katowicach Fidela Castro, przywódcy rewolucyjnej Kuby. Choć wszyscy zapewne pamiętają słynną zabrzańską wypowiedź prezydenta Francji, Charlesa de Gaulle’a, my piszemy o jego odwiedzinach z perspektywy działań „zabezpieczających” Służby Bezpieczeństwa. Nie mogliśmy oczywiście pominąć najważniejszej i historycznej wizyty głowy Kościoła katolickiego na katowickim Muchowcu – w 1983 r. gościł tu po raz pierwszy jako papież Jan Paweł II. Ale tropiąc niezwykłych gości, cofamy się też do lat po pierwszej wojnie światowej i za pośrednictwem niepublikowanych dotąd zdjęć ukazujemy obecność wojsk francuskich, włoskich i brytyjskich w naszym regionie w latach 1920–1922, jak również sceny z pobytu wysokich przedstawicieli władz Rzeczypospolitej w międzywojennym województwie śląskim.

Niedawno minęła setna rocznica zakończenia Wielkiej Wojny. Piszemy więc o życiu codziennym Górnoślązaków w cieniu tego światowego konfliktu zbrojnego. Do tematyki wojennej, acz dotyczącej drugiej wojny światowej, nawiązuje szkic Nowozelandczyka Alana Woodsa, opisującego perypetie swego ojca, który jako jeniec wojenny trafił do obozu pracy przymusowej w okręgu przemysłowym. Również dość egzotyczny jest przypadek Harolda Webba, żołnierza armii amerykańskiej w czasie wojny koreańskiej, który przeszedł na stronę komunistyczną i po pobycie w Chinach znalazł się w Katowicach. Kilka kolejnych tekstów poświęconych jest literackim reakcjom na rzeczywistość obozu koncentracyjnego oraz stalinizm. Nie zapomnieliśmy również o kibicach sportowych – opisujemy epizod biografii legendarnego bramkarza Huberta Kostki oraz czasy świetności jastrzębskiego boksu. W numerze można też przeczytać o rzekomych zamachach na Edwarda Gierka w Katowicach, wspomnieniach Marca 1968 r. oraz rocznicy Kongresu Polaków w Berlinie z 1938 r.

SPIS TREŚCI

Alianci na Górnym Śląsku. 1920–1922
Z wizytą na Śląsku. Przedstawiciele władz RP w międzywojennym województwie śląskim
Mirosław Węcki – Goebbels w Katowicach
Jarosław Neja – „Czegoś takiego jak Śląsk Śląskiem – jeszcze nie było”. O wizycie premiera Bułganina i marszałka Żukowa w województwie stalinogrodzkim w 1956 roku 
Adam Dziuba – „Zapach węgla droższy jest mi od wszelkiego aromatu”. Nikita Chruszczow na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w 1959 roku 
Tomasz Kurpierz – „Niech żyje Zabrze…”. Zabezpieczenie wizyty Charles’a de Gaulle’a w województwie katowickim w 1967 roku 
Bogusław Tracz – „Mówią, że ja nie powinienem być u was”.Fidel Castro na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim w 1972 roku
Tomasz Gonet – „Przyjaźń mocna jak stal”. Wizyta Leonida Breżniewa w województwie katowickim w 1974 roku 
Bernard Linek – Górnośląska codzienność końca Wielkiej Wojny i początków zawieszenia broni 
Zbigniew Gołasz – Kapitan Maksymilian Żyła. Zapomniany dowódca Żandarmerii Górnego Śląska i Grupy „Środek” w III powstaniu śląskim 
Bogusław Tracz – Nieistniejący hakenkreuz – szkic z dziejów Wilczego Gardła 
Alan James Woods – Z Nowej Zelandii do jenieckich obozów. Wojenne perypetie mojego ojca Normana Woodsa 
Adam Dziuba – Paweł Cierpioł – komendant podziemia niepodległościowego na ziemi rybnickiej
Magdalena Bobek – „Los tych biedaków jest nieskończenie bolesny i tragiczny”. Przesiedlenia Polaków z województw wschodnich II Rzeczypospolitej 
Piotr Fuglewicz – Amerykanin w Katowicach. Harolda Webba odyseja z Florydy do Chin i z powrotem przez Polskę 
Mirosław Sikora – Webb. Suplement do biografii 
„Pisarz nie mitologizuje cierpienia.Obdziera je z zakłamania” Z Lucyną Sadzikowską o Gustawie Morcinku rozmawia Kornelia Banaś • 119
Katarzyna Kuroczka – Feminizm socrealistyczny. Iluzja równouprawnienia? 
Marcin Skoczeń – Z ciemnego chodnika do świetlistej przyszłości. Górnicy w polskiej prozie socrealistycznej
Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz – Szewczyk kontra Szewczyk 
Grzegorz Majchrzak – Sprawa Huberta Kostki 
Marcin Boratyn – Miasto zaciśniętych pięści. O fenomenie boksu w Jastrzębiu 
Adam Dziurok – Zamachy na Gierka, których nie było 
Radosław Zenderowski – Pociągi pod (nie)specjalnym nadzorem
Karol Chwastek – Niebezpieczna pamięć 
Aleksandra Namysło, Jarosław Neja – Ciągle jestem Żydem. Ciągle jestem Polakiem. Zapis dyskusji
Bernard Linek – W 80. rocznicę Kongresu Polaków w Berlinie – uwagi o pamięci i historiografii
Publikacje IPN w Katowicach 
Inne publikacje 

Polecane

Koszyk: 0