Od końca stycznia w Muzeum Gliwicach oglądać można wystawę przybliżającą tragiczne wydarzenia, jakie rozegrały się w naszym regionie wraz z wkroczeniem tu, w stycznie 1945 r.,  Armii Czerwonej, wydarzenia, które określa się mianem Tragedii Górnośląskiej bądź Tragedii Śląskiej. Wystawa w Willi Caro, której kuratorami są historycy – Zbigniew Gołasz z gliwickiego Muzeum oraz dr Bogusław Tracz i dr Sebastian Rosenbaum z katowickiego Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej - jest pierwszą obiektową ekspozycją poświęconą temu czasowi przełomu, kiedy to na Śląsku miejsce totalitaryzmu brunatnego zajmował totalitaryzm czerwony. Ten czas tak dla naszego regionu, jak i dla Polski, zdradzonej przez zachodnich aliantów i szerzej jeszcze – dla całej Europy Środkowo-Wschodniej, choć II wojna światowa dobiegała końca – nie miał nic wspólnego z wyzwoleniem czy końcem przemocy. Przeciwnie. Był koszmarnym wprowadzeniem do jej kolejnego aktu.  W hołdzie ofiarom - Muzeum w Gliwicach przygotowało szereg wydarzeń, by przywrócić pamięć o tej przemilczanej przez lata karcie historii. 

W czwartek, 6 marca godz. 17.00, zapraszamy do Willi Caro na pokaz filmu Andrzeja Soroczyńskiego pt. „Szychta niewolników”  (1991), połączony z dyskusją historyków i kuratorów wystawy „45. Rok ostatni, rok pierwszy na Górnym Śląsku” w Muzeum w Gliwicach - dra Sebastiana Rosenbauma  i Zbigniewa Gołasza o Tragedii Górnośląskiej. Wstęp wolny, liczba miejsc ograniczona.

Film Andrzeja Soroczyńskiego (1932-1997) jest białym krukiem. To pierwszy dokument filmowy opowiadający o Tragedii Górnośląskiej – internowaniu i deportacji do ZSRS w 1945 r. kilkudziesięciu tysięcy Górnoślązaków. Wykonywali oni niewolniczą pracę na rzecz sowieckiego imperium. Tysiące z nich nie przeżyło katorgi. Tysiące - transportu do ZSRS oraz z powrotem. Temat tabu, poruszany dotąd jedynie w domowym zaciszu na Górnym Śląsku, został po raz pierwszy opowiedziany polskiej publiczności. Było to możliwe tyko dzięki politycznemu przełomowi z 1989 roku. Siłą filmu Soroczyńskiego są przede wszystkim wstrząsające, wzruszające relacje samych deportowanych, zarejestrowane w ostatnim momencie. Wkrótce większość z nich odeszło bezpowrotnie. Mimo upływu kilkudziesięciu lat film Soroczyńskiego jest do dziś jednym z najlepiej zrealizowanych dokumentów filmowych dotyczących tematu Tragedii Górnośląskiej. Dodatkową wartością filmu jest ścieżka dźwiękowa mistrza polskiej muzyki elektronicznej - Marka Bilińskiego.